- hoofdstuk 3
-
Waarom verandert de geldhoeveelheid?
Het vertrouwen van het publiek in de banken is van groot belang. Wordt het vertrouwen geschaad, dan kan een bankrun ontstaan. Het depositogarantiestelsel garandeert het spaargeld van burgers tot € 100.000. Een voorbeeld van een gedeeltelijke bankbalans:
Balans geldscheppende bank bezittingen vermogen kas eigen vermogen tegoed bij DNB rekening-couranttegoeden debiteuren spaartegoeden totaal totaal Geldscheppende banken zijn de voornaamste oorzaak van veranderingen van de maatschappelijke geldhoeveelheid. Het afsluiten van een girale lening wordt wederzijdse schuldaanvaarding genoemd, omdat beide partijen een verplichting hebben. Bij wederzijdse schuldaanvaarding nemen de rekening-couranttegoeden toe.
Een bank kan alleen extra geld scheppen als zijn balans dat toestaat. Er moeten liquide middelen (kas + tegoed DNB) beschikbaar zijn als de klant een deel van het geld contant wil opnemen.
kas + tegoed bij DNB liquiditeitspercentage = ———————————————————————– × 100% rekening-couranttegoeden Een bank moet ook aan de solvabiliteitseis voldoen.
eigen vermogen solvabiliteitspercentage = ———————————————————————– × 100% vreemd vermogen links
Geld en banken (video 15 min.)
Geldschepping en liquiditeit (video 5 min.)
Geldschepping door banken (video 4 min.) - begrippenlijst
-
Begrippenlijst hoofdstuk 3
bankrun
Situatie waarin veel mensen tegelijk hun geld van een bank willen opnemen omdat zij er geen vertrouwen meer in hebben dat hun (spaar)geld bij de bank in veilige handen is.
bankencrisis
Een bankrun op meerdere banken tegelijk waardoor de banken niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen.
depositogarantiestelsel
De garantie dat een deel van het door klanten gespaarde vermogen wordt terug betaald bij een faillissement van een bank.
liquide middelen
Munten en bankbiljetten. Bij een bank: de kas (chartaal geld) en het tegoed op de rekening bij DNB.
liquiditeitspercentage
De verhouding tussen liquide middelen en de rekening-couranttegoeden bij banken. In formulevorm:liquide middelen liquiditeitspercentage = ———————————- × 100% rekening-couranttegoeden solvabiliteitspercentage
De verhouding tussen eigen middelen (eigen vermogen) en de schulden in de nabije toekomst bij banken. In formulevorm:eigen vermogen solvabiliteitspercentage = ———————————- × 100% vreemd vermogen wederzijdse schuldaanvaarding
Een girale lening waarbij de bank geld stort op de rekening van de cliënt, die dat geld in de toekomst weer moet terugbetalen. Beide partijen hebben een verplichting.
